NA DIRAMAKINI
VITA vya Urusi nchini Ukraine vinaongeza gharama ya kukabiliana na mabadiliko ya hali ya hewa, ukosefu wa usawa, na malengo mengine makubwa ya maendeleo.
Huku tukizingatia usaidizi wa maendeleo ya kiuchumi kwa nchi zenye kipato cha chini na cha kati, wadau wakubwa wa kimataifa katika masuala ya fedha za maendeleo kama vile Shirika la Fedha la Kimataifa (IMF) na Benki ya Dunia (WB) hadi sasa hawajaweza kushughulikia mgogoro wa hali ya hewa na usawa wa kijamii kwa wepesi na kiwango kinachohitajika. Benki za maendeleo za kikanda za kimataifa zinaweza.
Hata kabla ya UVIKO-19, nchi za kipato cha kati (LMICs) zilitatizika kupata dola 2.5 trilioni zilizohitajika kila mwaka ili kufikia malengo ya msingi ya maendeleo. Ugonjwa huo ulisukuma pengo hilo hadi kufikia dola trilioni 4.2. Vita vya Ukraine vinapanua hatua zaidi.
Aidha,IMF na Benki ya Dunia zimechukua hatua muhimu kuimarisha uchumi wa Dunia na kusaidia nchi kufikia ukuaji wa uchumi.
Lakini kama Waziri wa Fedha wa Marekani, Janet Yellen alivyosema hivi karibuni, hakuna taasisi iliyo na vifaa vya kukabiliana na majanga mengi ya kimataifa yanayozikumba nchi leo huku ikishughulika na mabadiliko ya hali ya hewa kwa wakati mmoja.
Hilo hufanya iwe wajibu kwa viongozi wa Dunia kufikiria upya usanifu wa fedha duniani na kubuni njia mpya za kusaidia nchi kushughulikia masuala ya muda mfupi kama vile mfumuko wa bei, lakini pia changamoto za muda mrefu kama vile mabadiliko ya hali ya hewa na hatimaye kuzalisha fedha ili kufanyia kazi Malengo ya Maendeleo Endelevu.
Jambo moja ambalo viongozi wa Dunia wangeweza kufanya mara moja kushughulikia hili ni kuziwezesha benki za maendeleo za kimataifa za kikanda kama vile Benki ya Maendeleo ya Afrika (AfDB) na Benki ya Maendeleo ya Amerika (IDB).
Ikiruhusiwa kufanya hivyo, AfDB na IDB zinaweza kuongeza kwa kiasi kikubwa thamani ya dola 650 bilioni katika rasilimali ambazo IMF imetenga kusaidia nchi kuondokana na janga la UVIKO-19.
Hiyo inajumuisha takribani dola 275 bilioni katika rasilimali inayojulikana kama Special Drawing Rights mahususi kwa ajili ya LMIC. SDR ni mali ya hifadhi ya kimataifa ambayo thamani yake inategemea kapu la sarafu tano.
Cha kushangaza, nchi zenye mapato ya juu zinaweza kufikia zaidi ya asilimia 57 ya jumla. Kinyume chake, nchi za Afrika na Amerika ya Kusini na Karibea, ambazo mahitaji yake ni makubwa zaidi, zina ufikiaji wa haki wa asilimia tano na asilimia nane, mtawalia.
Viongozi wa dunia wanahimiza mataifa yenye kipato cha juu kupeleka fedha hizo kwa LMICs. Kundi la mataifa 20 na mataifa mengine tayari yameahidi karibu dola bilioni 45 kwa juhudi hizo. Lakini hii haitoshi.
Mataifa yenye mapato ya juu yanaweza pia kuelekeza rasilimali hizo kwa benki za kikanda kama vile AfDB na IDB. Benki zote mbili zinaweza kutumia mali hizo za akiba kutoa mikopo ya ziada kwa njia ambazo IMF haiwezi.
Kwa mfano, ikiwa benki hizi zitapata chini ya asilimia moja ya rasilimali za IMF, zinaweza mara mbili ya kiwango cha mikopo ya riba nafuu ambacho zinaweza kutoa kwa nchi wanachama wao. Kufanya hivi sio ngumu, lakini inahitaji viongozi wa kimataifa kuchukua hatua kwa ubunifu.
Ni kweli, IMF yenyewe ni wabunifu. Mnamo Aprili, bodi kuu ya IMF iliidhinisha uanzishwaji wa Dhamana ya Ustahimilivu na Uendelevu. Dhamana hii na nyingine za IMF, Dhamana ya Kupunguza Umaskini na Ukuaji, inatoa njia kwa nchi kukopeshana sehemu ya hisa zao za SDR ili kufikia mageuzi ya muda mrefu ya kimuundo. Benki za maendeleo za kikanda zinaweza kukamilisha na kuzidisha manufaa kwa LMICs.
Kwa sababu hiyo, inaleta maana zaidi kuwezesha benki za kikanda kupata fedha hizo kwa LMICs. Benki za kikanda pia zinaweza kutoa matokeo muhimu ya maendeleo kwa sehemu ndogo tu ya gharama ambayo nchi hutumia kwa misaada ya moja kwa moja kutoka nje: Kila dola ilichangia MDB kama usawa wa mseto, chombo cha kifedha ambacho ni hatari kidogo kuliko usawa, lakini hushiriki sifa na uwekezaji wa usawa huzalisha.
Mathalani dola nne katika rasilimali za ziada. Wakati ambapo kila dola inahesabiwa, hili ni pendekezo la kipekee la thamani kwa serikali kila mahali.
AfDB na IDB zina ukadiriaji wa AAA na hadhi thabiti katika masoko ya mitaji, ikimaanisha kuwa zinaweza kudhibiti vihatarishi na kuweka mizania nzuri hivyo kuzipa nchi wanachama masharti ya ufadhili wa riba nafuu.
Wakati serikali nyingi zinakabiliwa na mzigo mkubwa wa madeni baada ya janga, hii ni sababu nyingine nzuri ya kupendeleza benki za kikanda.
Benki za kanda pia zinaweza kutumia mali hizo za akiba za IMF kukopesha benki za maendeleo ndani ya nchi, ambayo ingesaidia kuimarisha mifumo ya kifedha ya kikanda na kufanya ufadhili zaidi kupatikana kwa maendeleo endelevu.
Kwa sababu benki za kanda tayari zina mifumo ya ufanisi wa maendeleo na mifumo mizuri ya ufuatiliaji, kuzikopesha rasilimali za akiba kutafanya iwe rahisi kwa nchi zenye mapato ya juu kufuatilia, kupima na kufikia maendeleo kuelekea kufikia SDGs.
Kwa kutoa ufadhili kwa masharti nafuu, benki za maendeleo za kikanda zinaweza kuwekeza kwa urahisi zaidi katika nchi, zikiwemo katika mataifa yaliyo hatarini zaidi.
Hiyo ingetoa ufikiaji bora wa huduma za maji na usafi wa mazingira, huduma za afya, na mitandao ya ulinzi wa kijamii. Pia ingeunda nafasi za kazi na kuwezesha hatua zinazohitajika sana za hali ya hewa.
Hatimaye, benki za maendeleo za kikanda pia zina ujuzi wa kuhamasisha ufadhili wa sekta binafsi ili kuongeza uwekezaji.
Mwaka jana, kwa mfano, IDB Invest, kitengo cha sekta binafsi cha IDB, kilikusanya rekodi ya dola bilioni tatu, na asilimia 70 ya fedha zilizokusanywa na IDB Invest zilihusishwa na shughuli ambayo ilikuwa na ufadhili wa hali ya hewa. Ikiwa wangekuwa na mtaji mkubwa zaidi, inaweza kuhamasisha hata zaidi.
Baada ya vita nchini Ukraine, nchi zinatamani sana kutafuta njia mpya za kushughulikia kila kitu kuanzia bei ya juu ya gesi na kwingineko.
Viongozi wa dunia wanaweza kuwasaidia mara moja kwa kutumia benki za maendeleo za kikanda kwa ubunifu zaidi.
Kufanya hivyo kungenufaisha mataifa yote kwa kurahisisha LMIC kufikia malengo yetu ya maendeleo ya pamoja, ikiwa ni pamoja na kupambana na mabadiliko ya hali ya hewa, kwani AfDB na IDB wameweka malengo mahususi ya ufadhili wa hali ya hewa. (AfDB)
Hata kabla ya UVIKO-19, nchi za kipato cha kati (LMICs) zilitatizika kupata dola 2.5 trilioni zilizohitajika kila mwaka ili kufikia malengo ya msingi ya maendeleo. Ugonjwa huo ulisukuma pengo hilo hadi kufikia dola trilioni 4.2. Vita vya Ukraine vinapanua hatua zaidi.
Aidha,IMF na Benki ya Dunia zimechukua hatua muhimu kuimarisha uchumi wa Dunia na kusaidia nchi kufikia ukuaji wa uchumi.
Lakini kama Waziri wa Fedha wa Marekani, Janet Yellen alivyosema hivi karibuni, hakuna taasisi iliyo na vifaa vya kukabiliana na majanga mengi ya kimataifa yanayozikumba nchi leo huku ikishughulika na mabadiliko ya hali ya hewa kwa wakati mmoja.
Hilo hufanya iwe wajibu kwa viongozi wa Dunia kufikiria upya usanifu wa fedha duniani na kubuni njia mpya za kusaidia nchi kushughulikia masuala ya muda mfupi kama vile mfumuko wa bei, lakini pia changamoto za muda mrefu kama vile mabadiliko ya hali ya hewa na hatimaye kuzalisha fedha ili kufanyia kazi Malengo ya Maendeleo Endelevu.
Jambo moja ambalo viongozi wa Dunia wangeweza kufanya mara moja kushughulikia hili ni kuziwezesha benki za maendeleo za kimataifa za kikanda kama vile Benki ya Maendeleo ya Afrika (AfDB) na Benki ya Maendeleo ya Amerika (IDB).
Ikiruhusiwa kufanya hivyo, AfDB na IDB zinaweza kuongeza kwa kiasi kikubwa thamani ya dola 650 bilioni katika rasilimali ambazo IMF imetenga kusaidia nchi kuondokana na janga la UVIKO-19.
Hiyo inajumuisha takribani dola 275 bilioni katika rasilimali inayojulikana kama Special Drawing Rights mahususi kwa ajili ya LMIC. SDR ni mali ya hifadhi ya kimataifa ambayo thamani yake inategemea kapu la sarafu tano.
Cha kushangaza, nchi zenye mapato ya juu zinaweza kufikia zaidi ya asilimia 57 ya jumla. Kinyume chake, nchi za Afrika na Amerika ya Kusini na Karibea, ambazo mahitaji yake ni makubwa zaidi, zina ufikiaji wa haki wa asilimia tano na asilimia nane, mtawalia.
Viongozi wa dunia wanahimiza mataifa yenye kipato cha juu kupeleka fedha hizo kwa LMICs. Kundi la mataifa 20 na mataifa mengine tayari yameahidi karibu dola bilioni 45 kwa juhudi hizo. Lakini hii haitoshi.
Mataifa yenye mapato ya juu yanaweza pia kuelekeza rasilimali hizo kwa benki za kikanda kama vile AfDB na IDB. Benki zote mbili zinaweza kutumia mali hizo za akiba kutoa mikopo ya ziada kwa njia ambazo IMF haiwezi.
Kwa mfano, ikiwa benki hizi zitapata chini ya asilimia moja ya rasilimali za IMF, zinaweza mara mbili ya kiwango cha mikopo ya riba nafuu ambacho zinaweza kutoa kwa nchi wanachama wao. Kufanya hivi sio ngumu, lakini inahitaji viongozi wa kimataifa kuchukua hatua kwa ubunifu.
Ni kweli, IMF yenyewe ni wabunifu. Mnamo Aprili, bodi kuu ya IMF iliidhinisha uanzishwaji wa Dhamana ya Ustahimilivu na Uendelevu. Dhamana hii na nyingine za IMF, Dhamana ya Kupunguza Umaskini na Ukuaji, inatoa njia kwa nchi kukopeshana sehemu ya hisa zao za SDR ili kufikia mageuzi ya muda mrefu ya kimuundo. Benki za maendeleo za kikanda zinaweza kukamilisha na kuzidisha manufaa kwa LMICs.
Kwa sababu hiyo, inaleta maana zaidi kuwezesha benki za kikanda kupata fedha hizo kwa LMICs. Benki za kikanda pia zinaweza kutoa matokeo muhimu ya maendeleo kwa sehemu ndogo tu ya gharama ambayo nchi hutumia kwa misaada ya moja kwa moja kutoka nje: Kila dola ilichangia MDB kama usawa wa mseto, chombo cha kifedha ambacho ni hatari kidogo kuliko usawa, lakini hushiriki sifa na uwekezaji wa usawa huzalisha.
Mathalani dola nne katika rasilimali za ziada. Wakati ambapo kila dola inahesabiwa, hili ni pendekezo la kipekee la thamani kwa serikali kila mahali.
AfDB na IDB zina ukadiriaji wa AAA na hadhi thabiti katika masoko ya mitaji, ikimaanisha kuwa zinaweza kudhibiti vihatarishi na kuweka mizania nzuri hivyo kuzipa nchi wanachama masharti ya ufadhili wa riba nafuu.
Wakati serikali nyingi zinakabiliwa na mzigo mkubwa wa madeni baada ya janga, hii ni sababu nyingine nzuri ya kupendeleza benki za kikanda.
Benki za kanda pia zinaweza kutumia mali hizo za akiba za IMF kukopesha benki za maendeleo ndani ya nchi, ambayo ingesaidia kuimarisha mifumo ya kifedha ya kikanda na kufanya ufadhili zaidi kupatikana kwa maendeleo endelevu.
Kwa sababu benki za kanda tayari zina mifumo ya ufanisi wa maendeleo na mifumo mizuri ya ufuatiliaji, kuzikopesha rasilimali za akiba kutafanya iwe rahisi kwa nchi zenye mapato ya juu kufuatilia, kupima na kufikia maendeleo kuelekea kufikia SDGs.
Kwa kutoa ufadhili kwa masharti nafuu, benki za maendeleo za kikanda zinaweza kuwekeza kwa urahisi zaidi katika nchi, zikiwemo katika mataifa yaliyo hatarini zaidi.
Hiyo ingetoa ufikiaji bora wa huduma za maji na usafi wa mazingira, huduma za afya, na mitandao ya ulinzi wa kijamii. Pia ingeunda nafasi za kazi na kuwezesha hatua zinazohitajika sana za hali ya hewa.
Hatimaye, benki za maendeleo za kikanda pia zina ujuzi wa kuhamasisha ufadhili wa sekta binafsi ili kuongeza uwekezaji.
Mwaka jana, kwa mfano, IDB Invest, kitengo cha sekta binafsi cha IDB, kilikusanya rekodi ya dola bilioni tatu, na asilimia 70 ya fedha zilizokusanywa na IDB Invest zilihusishwa na shughuli ambayo ilikuwa na ufadhili wa hali ya hewa. Ikiwa wangekuwa na mtaji mkubwa zaidi, inaweza kuhamasisha hata zaidi.
Baada ya vita nchini Ukraine, nchi zinatamani sana kutafuta njia mpya za kushughulikia kila kitu kuanzia bei ya juu ya gesi na kwingineko.
Viongozi wa dunia wanaweza kuwasaidia mara moja kwa kutumia benki za maendeleo za kikanda kwa ubunifu zaidi.
Kufanya hivyo kungenufaisha mataifa yote kwa kurahisisha LMIC kufikia malengo yetu ya maendeleo ya pamoja, ikiwa ni pamoja na kupambana na mabadiliko ya hali ya hewa, kwani AfDB na IDB wameweka malengo mahususi ya ufadhili wa hali ya hewa. (AfDB)